Niewidzia(l)ni przeciwnicy – rak prostaty i rak jądra – zwykle atakują w ciszy, bez wyraźnych objawów, a ich wykrycie często następuje zbyt późno, gdy możliwości leczenia stają się ograniczone, a rokowania gorsze. Dlatego Górnik Zabrze, Śląski Szpital Urologiczny Grupy Mazovia w Katowicach oraz ZARYS International Group ruszają z kampanią „Gramy o zdrowie”, pokazując mężczyznom, że w przypadku nowotworów urologicznych wykrycie na czas może przesądzić o wyniku tej najważniejszej rozgrywki.
Kampania „Gramy o zdrowie” została oficjalnie zainaugurowana podczas przedmeczowej konferencji prasowej Górnika Zabrze, 28 października 2025 r., o godz. 13:30 na Arenie Zabrze.
Partnerzy przedstawili cele inicjatywy, w tym: edukację, badania profilaktyczne oraz rolę sportu w podnoszeniu świadomości zdrowotnej.
„Nie chcemy, aby to była kolejna kampania, w której mężczyźni słyszą jedynie, że powinni się badać. Chcemy pokazać, jak wczesna diagnostyka nowotworów prostaty i jąder może realnie zmienić rokowania, możliwości leczenia, a co za tym idzie jakość życia po chorobie. Porównanie do niewidzialnych przeciwników oddaje istotę nowotworów prostaty i jąder – często rozwijają się po cichu, bez objawów, aż nagle okazuje się, że sytuacja jest krytyczna” – mówi dr n. med. Michał Białożyt, urolog i dyrektor ds. lecznictwa Śląskiego Szpitala Urologicznego Grupy Mazovia.
Kampania „Gramy o zdrowie” wykorzystuje siłę sportu i lokalnej społeczności, by realnie dotrzeć do mężczyzn tam, gdzie czują się swobodnie – na stadionie, w strefie kibica, wśród emocji, które dzielą z drużyną. Piłka nożna pokazuje, że szybka reakcja i odpowiedzialność decydują o wyniku. Dokładnie te same zasady obowiązują w dbaniu o zdrowie urologiczne – każda decyzja podjęta na czas, każde wykonane badanie mogą zaważyć na przyszłości i jakości życia.
„Zdajemy sobie sprawę, że nasza odpowiedzialność nie kończy się na boisku. Wiemy, że Górnik Zabrze to nie tylko drużyna piłkarska, to wspólnota pokoleń kibiców, rodzin i lokalnej społeczności, która się z nami identyfikuje. Dziś chcemy mówić o tym, co dotyczy każdego mężczyzny, a co wciąż zbyt często bywa pomijane, ze względu na poczucie wstydu, myślenie „mnie to nie dotyczy” czy odkładanie na później. Chcemy realnie zmieniać postawy w zakresie zdrowia urologicznego” – wskazuje Bartek Perek, spiker Górnika, a zarazem koordynator akcji z ramienia Klubu.
W ramach kampanii zaplanowano szereg działań, które mają zaangażować zarówno kibiców, mieszkańców Śląska, jak również samych zawodników i sztab Górnika Zabrze. 2 listopada, od godz. 10:00 - 12:30 w strefie kibica przed meczem Górnika Zabrze z Arką Gdynia na Arenie Zabrze, kibice będą mogli wykonać bezpłatne badanie poziomu PSA z krwi, jednego z kluczowych testów wczesnego wykrywania raka prostaty. W punkcie Śląskiego Szpitala Urologicznego Grupy Mazovia dostępne będą również materiały edukacyjne, które pokazują, jak w prosty sposób dbać o własne zdrowie urologiczne. Co istotne, kampania obejmie również przedstawicieli Górnika, którzy w listopadzie przejdą urologiczne badania przesiewowe w Śląskim Szpitalu Urologicznym Grupy Mazovia w Katowicach. Całość uzupełnią działania edukacyjne w mediach społecznościowych, w tym materiały wideo i komentarze ekspertów, które mają pomóc oswoić temat męskiego zdrowia i zachęcić do rozmowy - nie tylko w listopadzie, który, w ramach międzynarodowej inicjatywy Movember, jest miesiącem zwiększenia świadomości na temat nowotworów prostaty i jąder.
„Codziennie widzimy skutki odkładania decyzji o zdrowiu. W tej kampanii nie mówimy ogólnikowo, pokazujemy fakty: rak prostaty co roku odbiera życie tysiącom mężczyzn, a rak jądra dotyka młodych, którzy czują się niepokonani. W słowie niewidza(l)ni przeciwnicy nawias nie jest przypadkowy. Chodzi o to, że często sami nie chcemy ich widzieć i myślimy, że nas to nie dotknie” - mówi Arkadiusz Stefański, koordynator akcji w ramienia ZARYS International Group.
Niewidzia(l)ni przeciwnicy
Mężczyźni często bagatelizują pierwsze niepokojące objawy lub po prostu ich nie zauważają, bo nowotwory prostaty i jąder przez długi czas mogą przebiegać bez bólu czy wyraźnych dolegliwości. W przypadku raka prostaty objawy często pojawiają się dopiero w momencie, gdy guz zaczyna naciekać na okoliczne tkanki lub daje przerzuty. Rak ten to dziś najczęściej diagnozowany nowotwór u mężczyzn w Polsce. W 2023 roku odnotowano około 23,7 tysięcy nowych przypadków, co oznacza wzrost o 84% w ciągu zaledwie dekady[1]. Najczęściej chorują mężczyźni po 65. roku życia (ponad 82% zachorowań[2]) jednak według zaleceń towarzystw urologicznych po 50. roku życia (w przypadku mężczyzn z obciążeniem rodzinnym od 45. roku życia) każdy mężczyzna powinien regularnie kontrolować poziom PSA i konsultować się z urologiem. Wciąż jednak średnio rocznie z powodu tego nowotworu umiera co trzeci mężczyzna.
Postęp w diagnostyce (badania PSA, rezonans magnetyczny, biopsja fuzyjna) i leczeniu (leczenie operacyjne, radioterapia, hormonoterapia) sprawia, że możliwości terapeutyczne stale się zwiększają, a rokowania dla pacjentów ulegają znacznej poprawie przy wczesnym wykryciu nowotworu. Dla przykładu w przypadku guzów ograniczonych do prostaty, rokowania są niemal stuprocentowe, a leczenie daje bardzo dobre wyniki.
Z kolej rak jądra to rzadki nowotwór, stanowiący około 1,6% wszystkich nowotworów u mężczyzn w Polsce[3]. Jednakże w grupie wiekowej 20-44 lata jest on najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn.[4] Osoby z rakiem jądra rozpoznanym we wczesnym stadium, bez przerzutów, mają bardzo wysokie szanse na całkowite i trwałe wyleczenie.
Niepokojącym sygnałem może być pojawienie się w jądrze twardego guzka lub wyczuwalne powiększenie i stwardnienie całego jądra. Co istotne, w większości przypadków nie towarzyszy temu ból ani uczucie dyskomfortu, dlatego właśnie choroba często bywa bagatelizowana. Profilaktyka raka jądra powinna rozpocząć się już w młodym wieku – od około 15. roku życia. Zaleca się regularne, comiesięczne samobadanie jąder. Ważnym uzupełnieniem profilaktyki jest badanie USG moszny i jąder, które pozwala wykryć nawet bardzo małe zmiany.
Inicjatywa „Gramy o zdrowie” jest apelem nie tylko do mężczyzn, by spojrzeli na swoje zdrowie z taką samą determinacją, z jaką walczą o sukces w pracy, sporcie czy życiu codziennym, ale również do całego społeczeństwa – by rozmowa o męskim zdrowiu przestała być tematem wstydliwym, a stała się naturalnym elementem troski o siebie i bliskich.
PARTNERZY KAMPANII GRAMY O ZDROWIE:
O Górnik Zabrze:
Górnik Zabrze to jeden z najbardziej utytułowanych klubów piłkarskich w Polsce, z bogatą historią i wierną społecznością kibiców. Od lat stanowi symbol śląskiej tradycji, pasji i sportowej rywalizacji. Klub konsekwentnie inwestuje w rozwój młodych talentów oraz działania promujące aktywny styl życia i wartości fair play.
O Grupie Mazovia:
Grupa Mazovia do której należy Śląski Szpital Urologiczny to sieć szpitali zlokalizowanych w Katowicach, Warszawie i Częstochowie, specjalizująca się diagnostyce i małoinwazyjnym leczeniu schorzeń urologicznych, w tym nowotworów układu moczowo-płciowego. Większość procedur można wykonać w placówkach Grupy Mazovia w ramach refundacji NFZ.
O ZARYS International Group:
ZARYS International Group jest producentem jednorazowego sprzętu medycznego i dostawcą kompleksowych rozwiązań dla ochrony zdrowia. Firma została założona w 1989 r. w Zabrzu, gdzie do dziś mieści się jej główna siedziba, nowoczesne Centrum Logistyczne oraz linie produkcyjne. Jest wieloletnim partnerem medycznym klubu sportowego Górnik Zabrze. Wyroby medyczne produkowane przez ZARYS International Group są używane w każdym polskim szpitalu i dostarczane do 80 krajów na całym świecie.
[1] Krajowy Rejestr Nowotworów, https://onkologia.org.pl/
[2] j.w. w punkcie 1.
[3] Ryszawy, J., Kowalik, M., Wojnarowicz, J. et al. Awareness of testicular cancer among adult Polish men and their tendency for prophylactic self-examination: conclusions from Movember 2020 event. BMC Urol 22, 149 (2022). https://doi.org/10.1186/s12894-022-01098-1
[4] j.w. w punkcie 3.